การติดตามตรวจสอบคุณภาพน้ำผิวดินทั่วประเทศ

กิจกรรมภายใต้โครงการ "ติดตามตรวจสอบ เฝ้าระวังและเตือนภัยคุณภาพน้ำแบบบูรณาการ" โดยกรมควบคุมมลพิษ (คพ.)

1. เป้าหมายและวัตถุประสงค์

  • เป้าหมายเชิงปริมาณ: เฝ้าระวังคุณภาพน้ำใน แม่น้ำสายสำคัญ 48 แม่น้ำ แม่น้ำโขง 1 สาย และแหล่งน้ำนิ่ง 9 แหล่งน้ำ (รวม 58 แห่ง)
  • วัตถุประสงค์หลัก:
    1. เพื่อทราบสถานการณ์มลพิษทางน้ำ และใช้เป็นข้อมูลหาแนวทางแก้ไขปัญหาร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
    2. เพื่อประเมินผลสำเร็จในการฟื้นฟูคุณภาพน้ำตามเป้าหมายการใช้ประโยชน์
    3. เพื่อรายงานข้อมูลคุณภาพน้ำให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง (เช่น สทนช. การประปา) ประกอบการจัดสรรน้ำ

2. ขอบเขตการดำเนินการ (ปีงบประมาณ พ.ศ. 2569)

  • พื้นที่ดำเนินการ: ครอบคลุมแม่น้ำและแหล่งน้ำนิ่งเป้าหมาย 58 แห่งทั่วประเทศ
  • กิจกรรมการตรวจสอบ:
    • ติดตามตรวจสอบคุณภาพน้ำตามพารามิเตอร์มาตรฐาน
    • เฝ้าระวัง มลพิษอุบัติใหม่ (Emerging Pollutants) เช่น เชื้อดื้อยา (AMR) และไมโครพลาสติก
    • วิเคราะห์ แปลผล และบันทึกข้อมูลลง ระบบฐานข้อมูลคุณภาพน้ำ
    • รายงานคุณภาพน้ำต่อสาธารณะทางเว็บไซต์เพื่อการแจ้งเตือน

ความถี่ในการดำเนินการ (พ.ศ. 2563 - 2567): เก็บตัวอย่าง 4 ครั้งต่อปี (ช่วงฤดูน้ำน้อย 2 ครั้ง และฤดูน้ำมาก 2 ครั้ง)

3. สถานการณ์คุณภาพน้ำในปัจจุบัน (พ.ศ. 2563 - 2567)

50%
คุณภาพดี
30%
คุณภาพพอใช้
20%
คุณภาพเสื่อมโทรม
  • แหล่งน้ำมีคุณภาพเป็นไปตามประเภทการใช้ประโยชน์ที่กำหนดเพียง ร้อยละ 14 (8 แหล่งน้ำ)
  • แหล่งน้ำที่มีคุณภาพเสื่อมโทรมที่สุด 5 ลำดับแรก ได้แก่
    1. แม่น้ำเจ้าพระยาตอนล่าง
    2. แม่น้ำระยองตอนล่าง
    3. แม่น้ำลำตะคองตอนล่าง
    4. แม่น้ำท่าจีนตอนล่าง
    5. แม่น้ำพังราดตอนบน
  • สาเหตุหลัก: การระบายน้ำทิ้งจากชุมชนและสถานประกอบการที่ยังไม่เป็นไปตามมาตรฐาน

4. ความสอดคล้องกับนโยบายและเป้าหมายระดับชาติ

  • สอดคล้องกับ ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี และ แผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 20 ปี (เป้าหมายฟื้นฟูคุณภาพน้ำให้ได้ร้อยละ 90 ภายในปี 2570)
  • สนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน SDG 6 (เป้าหมายย่อย 6.3) ด้านการปรับปรุงคุณภาพน้ำ
  • เป็นส่วนหนึ่งของ ตัวชี้วัดร่วม Joint KPI ระหว่าง คพ. คณะกรรมการลุ่มน้ำ และจังหวัด

5. งบประมาณสำหรับกิจกรรมติดตามตรวจสอบ

งบประมาณรวมโครงการ: 6,693,500 บาท

  • ค่าใช้จ่ายลงพื้นที่ (สำหรับ 16 สคพ.): 964,200 บาท (ค่าเบี้ยเลี้ยง ที่พัก และพาหนะ)
  • ค่าจ้างวิเคราะห์คุณภาพน้ำผิวดิน (รวมมลพิษอุบัติใหม่): 2,670,400 บาท