---
title: อกุศลธรรม
---

flowchart TD
Lok[โลกธาตุ]-->E4
E4[มหาภูตรูป ๔]-->UPR[อุปาทายรูป]-->NR-->US
NR[นามรูปภายใน]-->Vi
Po[ภพ]-->US
NR-->C
Lok-->NN[นามรูปภายนอก]-->A
A[อายนตะภายนอก ๖]-->B[ผัสสะ ๖]-->Ve[เวทนา ๖]-->Vit
Ve-->T
NN-->T
B-->Su
B-->Sung6[สังขาร ๖]-->Vit
Sung6-->U5
C[อายตนะภายใน ๖]-->B
B-->Vi[วิญญาณ ๖]-->T
Su[สัญญา ๖]-->Vit
Su-->T
AP-->Li
AP-->BR[ไม่มีบริขารของจิต]-->Mic
AP-->AL[ไม่มีเครื่องประดับจิต]


AKu[อกุศลมูล ๓]-->AK
Vit-->AKL[อกุศลธรรมอันลามก \nคืออภิชฌาและโทมนัส]-->UPK[อุปกิเลส \nเครื่องเศร้าหมองของจิต]-->AL
Li[ไม่ได้สดับพระสัทธรรม]-->Mic
Mic[ไม่ฉลาดในธรรม \nของพระอริยะ]-->AK
AK-->Ti[มิจฉาทิฏฐิ]-->Vit
Vit[อโยนิโสมนสิการ]-->Pi[กามวิตก]-->Ve3[เวทนา ๓]
Vit-->Ka[พยาบาทวิตก]-->Ve3
Vit-->Ara[วิหิงสาวิตก]-->Ve3
Avi-->S3
Vit-->Vih[อรติวิตก]-->Ve3
B-->T[ตัณหา ๖]-->AKu
Ve3-->T3[ตัณหา ๓]-->AKu
T3-->KM[กามุปาทาน \nกามระคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ]-->Up
T3-->TT[ทิฏฐุปาทาน \nมานะ อุทธัจจะ อวิชชา]-->Up
T3-->ST[สีลัพพตุปาทาน \nสีลัพพตปรามาส]-->Up
T3-->UT[อัตตวาทุปาทาน \nสักกายะทิฏฐิ]-->Up
Up[อุปาทาน ๔ \nสังโยชน์ ๑๐]-->Po
S3[สังขาร ๓ ]
Mano-->AK[อกุศลกรรมบท ๑๐]-->Tu3[ทุจริต ๓]-->AP[อปุญญาภิสังขาร]
US[ชาติ ชรามรณะ โสก ปริเทวะ ทุกข์ \nโทมนัส อุปายาส พบภัย พลัดพราก พลาดพลั้ง]
S3-->V1[วิญญาณ]-->UPR
NR-->U5[อุปาทานขันธ์ ๕]
Ve3-->U5
Ve-->U5
Su-->U5
S3-->U5
Vi-->U5
AL-->Ra[ราคะ]-->AKu
Ve3-->Raka
Ra-->Raka[ราคานุสัยในสุขเวทนา]-->T3
AL-->To[โทสะ]-->AKu
To-->Pati[ปฏิฆานุสัยในทุกขเวทนา]-->T3
Ve3-->Pati
To-->Ara
To-->Vih
AL-->Mo[โมหะ]-->AKu
Mo-->Avic[อวิชชานุสัยในอทุกขมสุขเวทนา]-->T3
Ve3-->Avic
Up-->Avi[อวิชชา]
T-->M
M[มโนสัญเจตนาหาร]-->R4[อาหาร ๔]-->NR
T-->Kar[กวฬิงการาหาร]-->R4
T-->Pas[ผัสสาหาร]-->R4
T-->Vih[วิญญาณหาร]-->R4
S3-->Mano[มโนสัญเจตนา]-->V1
T-->KSU[กามคุณูปธิ]-->US
AKu-->KLU[กิเลสูปธิ]-->US
U5-->KHU[ขันธูปธิ]-->US
AP-->APU[อภิสังขารูปธิ]-->US
R4-->UPR